Чӑваш Енре икӗ пуҫтах арҫын Ҫутҫанталӑк тӗнчине сыхлас енӗпе ӗҫлекен дирекцин ӗҫченне хӗненӗ.
Вӗсене дирекци ӗҫченӗсем пӗлтӗрхи авӑн уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Сурӑм ялӗ ҫывӑхӗнче тытса чарнӑ. Хӗрлӗ Чутай муниципаллӑ округӗнчи 39 ҫулти арҫын тата Шупашкарта пурӑнакан 45 ҫулти вӑйпиттин машинине авӑрламан пӑшал пулнӑ.
Сунарҫӑсем дирекцин ертӳҫин ҫумне Геннадий Исакова питӗнчен тата пуҫӗнчен тапса-ҫапса пӗтернӗ, фотоаппаратне ватса пӑрахнӑ.
Арҫынсен тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе суда ярса панӑ.
Паян ЧР прокурорӗ Эдуард Гиматов Хӗрлӗ Чутай округӗн ҫӗнӗ прокурорӗпе паллаштарнӑ. Ку вырӑна юстицин аслӑ канашҫи Денис Антонов йышӑннӑ.
Денис Витальевич Шупашкарта 1983 ҫулта ҫуралнӑ. И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУн юридици факультетне пӗтерсен Куславкка районӗн прокуратурин следователӗнче ӗҫленӗ. Унтан прокурорӑн аслӑ пулӑшуҫи те пулнӑ. 2020 ҫултанпа пуҫласа паянхи кунччен Шупашкарта юсанмалли учрежденисенче саккунасене епле пӑхӑннине тӗрӗслекен прокурорта вӑй хунӑ. Паянтан вӑл – Хӗрлӗ Чутай округӗн прокурорӗ.
Ҫу уйӑхӗн 24-мӗшӗнче 20 сехет те 15 минутра Хӗрлӗ Чутай округӗнчи Мучикасси ялӗнче «Санг Енг» машина «Лада Веста» ҫине пырса кӗнӗ. «Веста» рулӗ умӗнче ларнӑ 25 ҫулти хӗрарӑм вырӑнтах вилнӗ. Унӑн пассажирӗ, 9 ҫулти ача, аманнӑ, ӑна пульницӑна илсе кайнӑ.
«Санг Енг» рулӗ умӗнче 44 ҫулти арҫын ларнӑ. Аварие курнӑ ҫынсем каланӑ тӑрӑх, вӑл ӳсӗр пулнӑ. Ӑна хӑйне те тухтӑрсен пулӑшӑвӗ кирлӗ пулнӑ.
Паян, ҫу уйӑхӗн 6-мӗшӗнче, Шупашкарти йӗрке хуралҫисем ҫул урлӑ юраман вырӑнта, Калинин урамӗнчи суту-илӳ центрӗ тӗлӗнче, каҫакан арҫынна асӑрханӑ. Ҫул-йӗр патрулӗн службин ӗҫченӗсем хайхи этеме апла тума юраманни пирки асӑрхаттарас тенӗ.
Йӗркене административлӑ майпа пӑсни ҫинчен протокол ҫырма тытӑнсан 68 ҫулти арҫынна ҫывӑх ҫыннисем шырани ҫиеле тухнӑ. Вӑл хыпарсӑр ҫухални пирки маларах арҫыннӑн хӗрӗ полицие пӗлтернӗ.
Арҫынна йӗрке хуралҫисем полицин 1-мӗш пайне илсе кайнӑ, кайран унӑн ҫывӑх ҫыннисене ҫухалнӑ ҫын тупӑнни пирки пӗлтернӗ.
Ҫӗнтерӳ кунӗ умӗн Шупашкарти вӑрҫӑ ветеранӗсене тата тыл ӗҫченӗсене киле ҫитсех саламлаҫҫӗ. Вӗсем патне ҫуекеннисем — Шупашкарти социаллӑ ӗҫченсем тата тӗрлӗ шайри тӳре-шара.
Уяв саламне тивӗҫнисен шутӗнче Шупашкарта пурӑнакан 102 ҫулти Елена Палейкина та пур. Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Мишеркассинче ҫуралнӑскер вӑрҫӑ ҫулӗсенче те, кайран та тӑван колхозра ӗҫлесе ӗмӗрне ирттернӗ. Халӗ ватӑ ҫын хулара пурӑнать. Кинемей каласа кӑтартнӑ тӑрӑх, унӑн упӑшки, Фёдор Порфирьевич, Инҫет Хӗвелтухӑҫ фронтӗнчи ҫыхӑну полкӗнче пулнӑ. 1968 ҫулта арҫын пурнӑҫран уйрӑлса кайнӑ.
Хӗрлӗ Чутай муниципаллӑ округӗнчи пӗр ялта пурӑнакан 52 ҫулти арҫынна РФ Пуҫиле кодексӗн 105-мӗш статйин 1-мӗш пайӗпе айӑпланӑ.
Суд тенкелӗ ҫине лартнӑ ҫын пӗлтӗрхи чӳк уйӑхӗн 27-мӗшӗнче Хурапыр ялӗнче 66 ҫулти пӗлӗшӗпе эрех ӗҫнӗ. Тавлашса кайнӑ хыҫҫӑн ӑна хӗнеме тапранса кайнӑ. Кайран алла пуртӑ ярса илсе унпа 6 хуран кая мар ҫапнӑ. Шар курни инкек вырӑнӗнчех вилсе кайнӑ.
Хӗнекен этеме суд ҫирӗп режимлӑ колоние 9 ҫуллӑха ӑсатма йышӑннӑ.
Хӗрлӗ Чутай муниципаллӑ округӗнче пуӑнакан пӗр хӗрарӑм кӗтмен-туман ҫӗртен парӑма кӗрсе кайнӑ. Ун ячӗпе вырӑнти микрозайм организацийӗн ӗҫченӗ хӑйне валли кивҫен илнӗ.
Хӗрарӑм ҫавӑнта унччен кивҫен илнӗ-ха. Кӑштахран пӑхать те парӑм ӳссе кайнӑ. Хӗрарӑм прокуратурӑран пулӑшу ыйтать.
Надзор органӗ кредит менеджерӗ ҫын ячӗпе суя виҫӗ килӗшӳ, пурӗ 25 пин тенкӗлӗх, тунине палӑртать. Укҫана ҫав ҫын хӑйне илнӗ.
Халӗ арҫын тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Чӑваш Енри муниципаллӑ округсенче тӗллевлӗ вӗренме кӗрекенсене унччен уйӑхсерен сахалтан та 500 тенкӗ стипенди тӳленӗ. Халӗ студентсене 3 е 5 пин тенкӗрен ытларах тӳлени пирки «Чӑваш Ен калаҫать» телеграмм-канал пӗлтерет.
Тӗллевлӗ вӗренессипе ҫыхӑннӑ программӑра студентсене пурӑнмалли вырӑнпа тивӗҫтересси те пур-мӗн. Ӗҫлеме вырнаҫас текен ҫамрӑксене хальлӗхе Улатӑр, Вӑрнар, Хӗрлӗ Чутай, Пӑрачкав, Вӑрмар тата Ҫӗрпӳ тӑрӑхӗсем ҫеҫ ку ҫӑмӑллӑхпа пулӑшма хатӗр. Ҫитес вӑхӑтра пур округӑн та ҫавӑн пек пулӑшмалла.
Тӗллевлӗ вӗренмелли программӑна хутшӑнас кӑмӑллисем валли 2025-2028-мӗш ҫулсенче 891 вырӑн пӑхса хӑварнӑ.
Хӗрлӗ Чутай округӗнчи Сӗнтӗкҫырми ялӗнче пурӑнакан Антонина Алексеевна хӑйӗн валли чун киленӗҫӗ тупнӑ. Вӑл ҫекӗлпе ҫыхма юратать.
Диванпа кресло ҫине сармаллисем, салфеткӑсем, кавирсем, алшӑллисем, чечексем... Йӑлтах ҫекӗлпе ҫыхать кинемей. Унӑн килӗ музей пекех пулса тӑнӑ. Хӑнасем те хитре япаласене пӑхса киленеҫҫӗ.
«Хӗллехи каҫсенче тунсӑха телевизор кӑна мар, ҫекӗлпе ҫипсем те ҫӑлаҫҫӗ. Ку нерв тытӑмне лӑплантарать кӑна мар, вӑй-хал та хушать, хаваслӑ кӑмӑл та парнелет», -тет Антонина Алексеевна.
Хӗрлӗ Чутай районӗнче ҫуралнӑ, мӗн ҫамрӑкранпа Шупашкарта пурӑнакан Галина Деомидова нумаях пулмасть 80 ҫул тултарнӑ.
Галина Кирилловна — тантӑшӗсемшӗн чӑн-чӑн тӗслӗх пулса тӑма тивӗҫ ҫын. Вӑл Шупашкар хулинчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен комплекслӑ центра 10 ҫула ытла ҫӳрет. Унта кинемей тӗрлӗ спорт хусканӑвӗ тӑвакан ушкӑнпа занятисене хутшӑнать, алӑ ӗҫӗпе аппаланать. Унсӑр пуҫне вӑл Пукане тата Пантомима театрӗсенче вылять. Ыттисене мӗнпе те пулин пулӑшмалла пулсан Галина Деомидова малтисен йышӗнче.
«Социаллӑ центр мар пулсан эпӗ хама епле туяттӑм-ши — пӗлместӗп те. Кунта килсе ҫӳренӗрен ман кӑмӑл та лайӑх, хама аван туятӑп, пурнӑҫпа хавхаланса пурӑнатӑп», — хавасланса палӑртать юбиляр.
+4.3 °C